Szczepienia przeciw grypie

Eksperci alarmują: w sezonie 2022/2023 r. możemy stanąć w obliczu nawrotu grypy – choroby niezwykle niebezpiecznej, a w Polsce wciąż bagatelizowanej

Eksperci alarmują: w sezonie 2022/2023 r. możemy stanąć w obliczu nawrotu grypy

Grypa to choroba wysoce zakaźna, niedająca charakterystycznych objawów, która przenosi się drogą kropelkową oraz poprzez kontakt bezpośredni i pośredni. Sezony grypowe są nieprzewidywalne i znacznie różnią się między sobą na przestrzeni lat. Eksperci ostrzegają, że tegoroczny okres zachorowań może być jednak szczególnie niebezpieczny. W ciągu minionych dwóch lat mieliśmy do czynienia ze stosunkowo niską liczbą infekcji, co zawdzięczamy dodatkowym środkom ostrożności spowodowanym pandemią COVID-19, takim jak zachowywanie dystansu społecznego czy noszenie masek ochronnych. Może więc pojawić się zjawisko sezonów wyrównawczych, gdy liczbą chorych istotnie rośnie po sezonach z małą liczbą zachorowań. Nadal istnieje także ryzyko epidemii grypy i COVID-19 oraz możliwość jednoczesnego zakażenia, które wynikają zarówno z obniżonej odporności na wirusa jak i złagodzonych ograniczeń pandemicznych. Dlatego eksperci apelują, aby szczególnie w tym roku pomyśleć o zabezpieczeniu się przed grypą i skorzystać z ułatwień jakim jest wygodna i bezpieczna możliwość zaszczepienia się w również aptekach.

Brak świadomości zagrożeń jakie niesie grypa

Ogół społeczeństwa wciąż nie zdaje sobie sprawy, jak groźna jest grypa i jak wiele szkód może wyrządzić. Nie chodzi jedynie o ciężki przebieg choroby i długotrwale utrzymujące się objawy, ale także o ryzyko niebezpiecznych dla życia człowieka powikłań. W Polsce liczbę zachorowań na grypę szacuje się na 4-5 mln przypadków rocznie. Oznacza to, że corocznie choruje ok. 12-15% populacji. Dostępne dane wskazują, że śmiertelność grypy utrzymuje się na poziomie 0,05-0,1%, co przekłada się na 2,5-5 tysięcy zgonów rocznie1.

Prof. Adam Antczak, pulmonolog kierownik Katedry Pulmonologii, Reumatologii i Immunologii Klinicznej, kierownik Kliniki Pulmonologii Ogólnej i Onkologicznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi oraz przewodniczący Rady Naukowej Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy, podsumowując sezon szczepień 2021/2022 podkreślał, że w przeciwieństwie do poprzedniego (a zwłaszcza do sezonu 2019/2020, kiedy w marcu nastąpił gwałtowny spadek liczby zakażeń, spowodowany lockdownem), tym razem nastąpiło wyraźne zwiększenie zachorowalności na grypę. – W sezonie 2020/2021 w związku z wprowadzonymi restrykcjami i lockdownem mieliśmy do czynienia z istotnym zmniejszeniem zachorowań na grypę. W ostatnim sezonie tego spadku już nie było. I jeżeli porównamy sezon 2022/21 do 2020/21, to widzimy duże zwiększenie zachorowań i bardzo znaczące zwiększenie hospitalizacji2 – mówił ekspert.

Promocja szczepień przeciw grypie kluczem do zmniejszenia zachorowalności na grypę

Sezon grypowy trwa od września do kwietnia, a szczyt zachorowań przypada pomiędzy styczniem a marcem – tygodniowo dochodzi nawet do 100 tys. nowych zakażeń3. Nie ma jednak dwóch identycznych sezonów grypowych, co więcej, są one nieprzewidywalne. Nie da się jednoznacznie oszacować, jaki będzie zbliżający się okres jesienno-zimowy, co podkreślają m.in. tegoroczne późne wzrosty zachorowań na półkuli południowej.

Ważne jest podniesienie świadomości lekarzy nt. najnowszych wytycznych w zakresie szczepień. Niestety w sezonie 2021/2022, pomimo rekomendacji, jednoczesne podawanie szczepień nie było oczywiste dla wszystkich lekarzy i pacjentów, którzy decydowali się na odległe terminy wykonywania obu szczepień przeciw grypie i COVID-19 - podkreśla prof. Adam Antczak, przewodniczący Rady Naukowej Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy. Kluczowym argumentem w podjęciu decyzji o szczepieniu przeciw grypie powinna pozostać informacja o tym, że zakażenie wirusem grypy może zwiększyć ryzyko ciężkiego przebiegu infekcji koronawirusem i odwrotnie - szczepienie przeciw COVID-19 nie zabezpiecza przed zachorowaniem na grypę w nadchodzącym sezonie jesienno-zimowym. Szczególnie ważnym aspektem szczepień jest ochrona przed groźnymi powikłaniami. Powikłania grypy, podobnie jak COVID-19, są szczególnie niebezpieczne dla osób starszych, chorych przewlekle, a także kobiet w ciąży. To te grupy powinny szczególnie zadbać o systematyczność w realizacji szczepień4 - kontynuuje prof. Antczak.

W przypadku grypy stosuje się szczepionki czterowalentne, czyli takie, które chronią nas przed czterema różnymi szczepami wirusa. Jeśli pomimo szczepienia dojdzie do zachorowania, infekcja będzie miała znacznie łagodniejszy przebieg, a ryzyko wystąpienia niebezpiecznych powikłań pogrypowych stanie się o wiele niższe niż w przypadku osób niezaszczepionych. Szczepionki czterowalentne można stosować zarówno dorosłych, jak i u dzieci.

Ze szczepień przeciw grypie powinni korzystać wszyscy, którzy nie posiadają przeciwskazań do szczepienia, a szczególnie osoby z grup podwyższonego ryzyka zachorowania. Zaliczamy do nich: osoby o obniżonej odporności, osoby powyżej 50 r.ż., dzieci do 5 r.ż., kobiety w ciąży oraz osoby chorujące przewlekle m.in. na cukrzycę, choroby nerek, serca czy astmę.

Szczepienia w aptekach – wygoda i bezpieczeństwo

W bieżącym sezonie zaszczepić można się w dostosowanych do tego aptekach, w których farmaceuci mogą wykonywać usługę z zachowaniem odpłatności pacjenta za otrzymane świadczenie. Dla pacjentów możliwość ta, to ogromna korzyść wynikająca m.in. z: łatwiejszego i szybszego dostępu do otrzymania skutecznej i bezpiecznej profilaktyki, braku konieczności jechania do - często oddalonej placówki zdrowotnej i stania w kolejce. To także możliwość konsultacji i rozwiania wszelkich, ewentualnych wątpliwości ze znanym i zaufanym farmaceutą, który nie tylko jest bardzo dobrze przygotowany i przeszkolony do wykonania świadczenia, ale też dobrze rozumie codzienne problemy i potrzeby lokalnej społeczności. Apteka, w której dostępna jest usługa jest miejscem bardzo bezpiecznym, spełniającym określone wymogi, surowe lokalowe, sprzętowe, administracyjne5. Badanie kwalifikacyjne u osób dorosłych mogą przeprowadzić: lekarz, farmaceuta a także lekarz dentysta, pielęgniarka, położna, ratownik medyczny, fizjoterapeuta, diagnosta laboratoryjny i felczer.

Kiedy najlepiej się zaszczepić i kto może skorzystać z refundacji?

Szczepienia przeciw grypie są zalecane i wykonywane przez cały okres jesienno-zimowy. Eksperci zachęcają jednak, aby szczepić się na początku sezonu grypowego, aby moment najwyższej odporności przypadł na szczyt zachorowań. W bieżącym roku bezpłatnie zabezpieczyć mogą się kobiety w ciąży oraz seniorzy od 75 r.ż. Z częściowej, 50% refundacji skorzystać mogą natomiast dzieci w wieku od ukończonego 6. miesiąca życia do 18 roku życia, osoby dorosłe w wieku 18-65 lat przewlekle chore z grup ryzyka i seniorzy w wieku 65-74 lat6.

Szczepienia przeciw grypie w tym sezonie w porównaniu do poprzedniego

Wpływ na rekord wszczepialności w ubiegłym sezonie miały takie czynniki jak: bezpłatne szczepienia dla pracowników personelu medycznego, służb publicznych i edukacji, powszechniejsze wykorzystanie wszystkich wskazań refundacyjnych od początku sezonu szczepień oraz poszerzenie listy zawodów kwalifikujących i wykonujących szczepienia przeciw grypie sezonowej o pielęgniarki, farmaceutów i inne zawody medyczne, jak również wprowadzenie szczepień przeciw grypie w aptekach. Dzięki wprowadzeniu e-skierowań na szczepienie doszłoby do usamodzielnienia farmaceutów w realizacji szczepień przeciw grypie w aptekach, co mogłyby mieć pobudzający wpływ na poziom wyszczepialności. Wskazują na to liczne doświadczenia europejskie, m.in. we Francji7 – podkreśla prof. dr hab. n. med. Adam Antczak, przewodniczący Rady Naukowej Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy. W wielu krajach to farmaceuci w znacznym stopniu przyczynili się do wzrostu liczby osób szczepionych.

Źródła:

  1. Pracodawcy RP. Wpływ grypy na społeczeństwo i gospodarkę kraju. Dostępne pod: https://pracodawcyrp.pl/kampanie/strategia-pracodawcy-przeciw-covid-19 (dostęp: 18.07.2022r.)
  2. M. Solecka, Eksperci: w ostatnim sezonie grypowym Polacy chętniej szczepili się przeciwko tej chorobie, https://www.mp.pl/szczepienia/aktualnosci/295620,eksperci-w-ostatnim-sezonie-grypowym-polacy-chetniej-szczepili-sie-przeciwko-tej-chorobie (dostęp: 03.08.2022)
  3. Meldunki o zachorowaniach i podejrzeniach zachorowań na grypę w Polsce. Dostępne pod: http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/grypa/index.htm (dostęp: 18.07.2022 r.)
  4. Grypa: co rekomendują eksperci przed kolejnym sezonem?, Puls Medycyny https://pulsmedycyny.pl/grypa-co-rekomenduja-eksperci-przed-kolejnym-sezonem-lista-1149166 (dostęp 03.08.2022)
  5. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 lutego 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych wymogów, jakim powinien odpowiadać lokal apteki. Dostępne pod: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20220000412/O/D20220412.pdf
  6. Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 21 czerwca 2022 r. w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych na 1 lipca 2022 r. Dostępne pod: https://www.gov.pl/web/zdrowie/obwieszczenia-ministra-zdrowia-w-sprawie-wykazu-refundowanych-lekow-srodkow-spozywczych-specjalnego-przeznaczenia-zywieniowego-oraz-wyrobow-medycznych-ktory-wejdzie-w-zycie-1-lipca-2022-r
  7. OPZG: znów chorujemy na grypę, potrzebne powszechne e-skierowania na szczepienia, Puls Medycyny https://pulsmedycyny.pl/opzg-znow-chorujemy-na-grype-potrzebne-powszechne-e-skierowania-na-szczepienia-1150547 (dostęp 03.08.2022)
ZALOGUJ SIĘ LUB ZAREJESTRUJ ABY ZOBACZYĆ LISTĘ ARTYKUŁÓW

Patronat

Sanofi

Kontakt

Grupa NeoArt
ul. Puławska 314, 02-819 Warszawa
tel. kom. 503 177 903
rejestracja@neoart.com.pl
www.grupaneoart.pl, Facebook